پلیت تکتونیک و تغییرات اقلیمى

نویسنده

  • پوران طاحونی دکتراى جغرافیاى طبیعى(ژئومورفولوژى)
چکیده مقاله:

 اقلیم زمین ثابت نیست، دامنه تغییرات بسیاروسیع است و از دوره‏ هاى گرم و مرطوب تا یخچالى را شامل مى‏ شود. سنگها و رسوبات آثار بسیارى از تغییرات اقلیمى گذشته را در خود ذخیره کرده‏ اند، رسوبات نمکى، خاکهاى قرمز، کائولین، رسوبات آهکى و مرجان ها شواهدى از اقالیم گرم و رسوبات و نهشته‏ هاى یخچالى و پادگانه‏ هاى رودخانه‏ اى شواهدى از اقالیم سرد هستند. سن‏ یابى چنین شواهدى نشان مى‏ دهد برخى از این تغییرات دراز مدت و برخى دیگر کوتاه مدت بوده‏ اند، گرماى مزوزوئیک میلیونها سال دوام داشته و تناوب دوره‏ هاى یخچالى و بین یخچالى پلیستوسن فقط هزاران سال طول کشیده است .  چرا و چگونه چنین تغییرات وسیعى اتفاق مى‏ افتد؟ با یک نگرش سیستمى به زمین پاسخ این سؤال آسان تر خواهد بود. زمین سیستمى است که در آن مجموعه‏ اى از فرایندهاى متقابل و متصل بهم در یک مقیاس وسیع فضایى و زمانى عمل مى‏ کند، بنابراین علت منفرد نیست و الزاما مجموعه‏ اى از علت ها پاسخگو خواهند بود.  به طور کلى شرایط اقلیمى نتیجه اثر متقابل و پیچیده دو منبع مهم انرژى، انرژى خورشیدى و انرژى زمین است. تابش ورودى خورشیدى اولین منبع انرژى زمین است که سیالات زمین (آب و اتمسفر) را به حرکت درمى‏ آورد. انرژى درونى زمین عامل حرکت پلیت ‏هاست، این حرکت باعث جابه جایى قاره‏ ها، تشکیل آتشفشانها، برخاستن کوه ها، تغییرات بزرگ مقیاس سطح دریاست. تاکنون نظریات متعددى در تبیین علل تغییرات اقلیمى وضع شده است و لیکن هیچیک از آنها به صورت قطعى پاسخگو نبوده‏ اند، بلکه هر یک بخشى از پدیده را تشریح کرده ‏اند. با پیدایش تئورى پلیت تکتونیک این تئورى جایگاه ویژه‏اى در تشریح علل تغییرات بلند مدت اقلیمى یافت .

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی فضایی پادگانه‌های حوضۀ قزل‌اوزن در ارتباط با تکتونیک و تغییرات آب‌وهوایی

پادگانه‌های رودخانه‌ای توسط ژئومورفولوژیست‌ها به ‌عنوان یکی از لندفرم‌های محیط‌های آبرفتی و میراثی از چینه‌شناسی، به‌منظور درک شرایط تکتونیکی و آب‌وهوایی به ‌طور گسترده مورد بررسی قرار می‌گیرد. رودخانۀ قزل‌اوزن به‌‌عنوان یکی از طویل­ ترین سیستم­های رودخانه­ای کشور به شرایط اقلیمی، لیتولوژیکی و تکتونیکی به ‌خوبی پاسخ داده است. برای بررسی تأثیر آب­وهوا بر پادگانه­های این رودخانه، با استفاده از نق...

متن کامل

نقش تکتونیک جنبا و رسوب گذاری در تغییرات بستر رودخانه سطح دلتای جگین

چکیده رودخانه جگین با تشکیل دلتایی در جلگه ساحلی شرق جاسک، به دریای عمان می‌ریزد. مورفولوژی و رفتار شبکه‌های زهکشی، به تغییرات حاصل از فعالیت‌های زمین‌ساختی بسیار حساس می‌باشد. آنومالی‌های موجود در رودخانه مانند تغییر مسیرهای متعدد و ناگهانی در دوره‌های زمانی مختلف، عبور از خط گسلی، پهن و باریک‌شدن بستر و تراکم بالای شبکه‌زهکشی از جمله علامت‌های گذار از یک پهنه فعال تکتونیکی است؛ از این‌رو برای...

متن کامل

تکتونیک جنبا، انسان، مدنیّت

در بیست‎وپنج سال گذشته فهم ما از مفهوم تکتونیک جنبا بسیار کامل‎تر شده است. همین امر پژوهشگران را با سؤال بسیار مهمّی روبه‎رو کرده است و آن اینکه درکل، تکتونیک فعّال پوسته در مناطق قارّه‎ای چه تأثیری بر جوامع انسانی گذاشته و می‎گذارد. مروری بر آثار منتشره مبین دو دیدگاه غالب در تحلیل میان تکتونیک فعّال با انسان و مدنیّت‎ها است. گروهی همجواری سکونتگاه‎ها با گسل‎های لرزه‎زا را بهانه قرار داده و با تأکی...

متن کامل

بررسى تغییرات اقلیمى در حوزه آبخیز قزل اوزن در محدوده استان زنجان و تأثیر آن‏ بر منابع آب منطقه

آب و هوا یکى از ارکان بنیادین زندگى بشر محسوب مى ‏شود و با پیشرفت و توسعه در جهان حفاظت از آن روز به روز اهمیت بیشترى مى‏ یابد. اثرات تغییرات اقلیم بر چرخه هیدرولوژیکى به صورت تغییرات در ذخیره آب در منطقه خاک، آبخوان ها دریاچه ‏ها و تغییر و جابه ‏جایى در مقدار و توزیع زمانى رواناب رودخانه‏ ها مى‏ باشد. این تغییرات ممکن است به صورت مثبت یا منفى رخ دهد ولى قدرمسلم اینکه میزان آب دسترسى در آینده ت...

متن کامل

مکان‏ یابى نیروگاه خورشیدى با توجه به پارامترهاى اقلیمى

در این پژوهش با استفاده از آمار 33 ساله (2003 - 1970) فراسنج ‏هاى تابش، ابرناکى و باد به امکان‏ سنجى استقرار نیروگاه خورشیدى در مناطق خشک ایران اقدام گردیده است. در ادامه با در نظر گرفتن ایستگاه یزد به عنوان مناسب‏ ترین مکان جغرافیایى جهت استقرار نیروگاه خورشیدى، ایستگاه‏هاى مناطق مجاور آن همچون اصفهان، کرمان، زاهدان از نظر رژیم تابش و دیگر عناصر آب و هوایى مؤثر در استقرار نیروگاه خورشیدى مورد ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 13  شماره 50

صفحات  62- 64

تاریخ انتشار 2004-07-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023